Niezwykłe odkrycie w Cieszynie: Rota po raz pierwszy opublikowana w Gwiazdce Cieszyńskiej

- "Rota" po raz pierwszy została opublikowana drukiem w "Gwiazdce Cieszyńskiej" już 7 listopada 1908 r. W wyniku nieszczęśliwego zbiegu okoliczności fakt ten umykał dotychczas nawet regionalnym badaczom. Historyków zwiodła m.in. druga publikacja tekstu wiersza w Gwiazdce Cieszyńskiej, która ukazała się w 1910 r. - poinformował Wojciech Święs, historyk z Książnicy Cieszyńskiej.

"Rota" po raz pierwszy ukazała się w 90. numerze Gwiazdki Cieszyńskiej wraz z przypisem redakcji: „Wiersz ten napisała i przeznaczyła znana poetka umyślnie dla Gwiazdki Cieszyńskiej, chcąc podnieść ducha narodowego w Polakach śląskich, przechodzących obecnie ciężkie chwile”.

Dlaczego do tej pory nie zauważano pierwszej publikacji słynnego wiersza Konopnickiej?
Półtora roku później Konopnicka przesłała na ręce redaktora czasopisma ks. Józefa Londzina rękopis Roty, którą opublikowano po raz drugi, tym razem w numerze 17 z 26 lutego 1910 r. To na tej publikacji skupiali się do tej pory badacze.

- Nowe ustalenia w sprawie "Roty" są efektem pracy zespołowej nad wystawą "Cieszyn 1918". Bezpośrednio dokonała ich Anna Rusnok z Działu Zbiorów Specjalnych naszej biblioteki - tłumaczy Święs.

- Być może bezpośrednim bodźcem do napisania Roty były wydarzenia z 28 czerwca 1908 r., kiedy to podczas uroczystości poświęcenia sztandaru Związku Katolickiej Młodzieży Robotniczej w Cieszynie przy biernej postawie policji doszło do starć niemieckich i polskich mieszkańców, w trakcie których rannych zostało ponad 20 cieszyńskich Polaków - tłumaczy Wojciech Święs.

Wiadomo, że Konopnicka w latach 1895 - 1896 przebywała w Istebnej, Jaworzu, Wiśle i Bielsku i kilkakrotnie tutaj wracała. Utrzymywała ciepłe relacje z polskimi działaczami narodowymi na tym terenie, przede wszystkim z ks. Józefem Londzinem. Jak informuje Wojciech Święs, istnieje przypuszczenie, że "Rota" mogła powstać w 1907 roku podczas pobytu pisarki w Istebnej.