Czy wiesz, co to jest cieszynka? To lekka, małokalibrowa strzelba myśliwska przeznaczona do polowań na siedzące ptactwo (stąd zwana też ptaszniczką), produkowana w Cieszynie od 2 połowy XVI wieku, rozsławiała Księstwo Cieszyńskie w całej Europie. Żeby zrobić pięknie zdobioną cieszynkę, trzeba być nie tylko rusznikarzem, ale i artystą.
W poniedziałek cieszyńskie rusznikarstwo artystyczne i historyczne doczekało się uznania - zostało wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Uroczystość z udziałem minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzaty Omilanowskiej i generalnego konserwatora zabytków Piotra Żuchowskiego odbyła się w Zamku Królewskim w Warszawie.
- Bardzo się z tego cieszę, choćby z tego względu, że ta tradycja rzemieślnicza trwa u nas od 500 lat - mówi Jerzy Wałga, ostatni cieszyński rusznikarz, który prowadzi warsztat specjalizujący się w wyrobie cieszynek i tworzył je nie tylko dla kolekcjonerów z całej Europy, ale i prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, oprócz rusznikarstwa artystycznego i historycznego w Cieszynie, trafiły także: szopkarstwo krakowskie, pochód Lajkonika, flisackie tradycje w Ulanowie oraz procesja Bożego Ciała w Łowiczu. Krajowa lista ma charakter informacyjny, a wpisane na nią elementy mogą być następnie zgłoszone do wpisu na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, prowadzoną przez UNESCO.
CZYTAJ CZĘŚĆ II
- To był najwyższy czas, żeby w ten sposób uhonorować cieszynkę. Materialnych korzyści z tego nie będzie, ale tak jak w innych europejskich krajach powinniśmy dbać o swoje dziedzictwo - podkreśla Wałga.
Cieszynka mająca od 70 do 170 centymetrów długości charakteryzuje się gwintowaną lufą oraz bogatym zdobieniem łoża przy pomocy inkrustacji masą perłową, rogiem i mosiądzem. Jej kolba przypomina "sarnią nóżkę", posiada również specjalną konstrukcję zamka kołowego, tzw. zamek kurlandzki.
Dziś strzelby te są jednymi z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów egzemplarzy dawnej broni. W muzeach i kolekcjach na całym świecie zachowało się ich około 300 sztuk. Muzeum Śląska Cieszyńskiego posiada zaledwie cztery egzemplarze
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
