W Cieszynie pokażą Nowy Testament w przekładzie Marcina Lutra z 1522 roku

Nowy Testament w przekładzie Marcina Lutra został wydany w bardzo wysokim na owe czasy nakładzie, liczącym 3 000 egzemplarzy, w zbiorach polskich należy do rzadkości. Katalog centralny starych druków Biblioteki Narodowej w Warszawie oprócz druku będącego własnością Książnicy Cieszyńskiej notuje tylko trzy egzemplarze dzieła – dwa w Toruniu (w Bibliotece Głównej UMK i w Książnicy Miejskiej) oraz jeden w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Co ciekawe, tego cennego tłumaczenia M. Lutra nie posiada Biblioteka im. Bogumiła Rudolfa Tschammera w Cieszynie, w której znajduje się bardzo wiele wydań Biblii, a zwłaszcza Biblii Lutra.

- W marcu podczas inwentaryzacji księgozbioru Leopolda Jana Szersznika moją uwagę zwróciła jedna z ksiąg z działu Antiquitates Typographicae (Starożytności typograficzne). Był to wolumin o wymiarach 31 x 21 cm, o łącznej objętości 217 kart, wydrukowany piękną gotycką czcionką i oprawiony w nieusztywniony pergamin koloru brązowego. Foliał sprawiał wrażenie cennego, a zarazem tajemniczego, bo, choć już w czasach Leopolda J. Szersznika zakwalifikowany został do działu biblioteki, w którym znajdują się najstarsze i najcenniejsze druki, a co więcej – zawierał niezwykle piękne drzeworytowe ilustracje oraz inicjały o charakterze figuralnym, pozbawiony był karty tytułowej i początkowych stron, a co za tym idzie - pozostawał niezidentyfikowany - mówi Jolanta Stuchlik z Książnicy Cieszyńskiej.

Od pracownicy placówki dowiadujemy się, że na samym końcu tekstu w tzw. kolofonie dzieła ktoś czerwonym atramentem wypisał datę 1522, co zdawało się sugerować, że zagadkowy egzemplarz pochodzi jednak z początków XVI w. Po przeprowadzeniu analizy tekstu okazało się, że jest to wydany w języku niemieckim Nowy Testament. Mimo braku karty tytułowej i trzech początkowych kart nieliczbowanych, udało się go całkowicie zidentyfikować. Na podstawie internetowego katalogu VD16, czyli Spisu druków wydanych w XVI w. na terenie niemieckiego obszaru językowego oraz w rezultacie porównania cieszyńskiego egzemplarza ze zdigitalizowaną wersją podobnego druku przechowywanego w Halle stwierdzono, że jest to pierwsze wydanie Nowego Testamentu w tłumaczeniu Marcina Lutra, wydane w 1522 r. w Wittenberdze staraniem Lucasa Cranacha starszego i Christiana Döringa, w drukarni Melchiora Lottera starszego, ozdobione drzeworytowymi ilustracjami autorstwa Lucasa Cranacha starszego.

Wszystkich zainteresowanych bliższym zaznajomieniem się z niedawno odkrytym egzemplarzem Biblii wrześniowej Ksiażnica Cieszyńska zaprasza 12 maja do sali konferencyjnej instytucji na godz. 17.00. na pierwszą publiczną prezentację dzieła. Będą jej towarzyszyć wykłady dr. Jerzego Sojki (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie) pt. Marcin Luter i tłumaczenie Pisma Świętego oraz Jolanty Sztuchlik (Książnica Cieszyńska) pt. Biblia wrześniowa. Pierwsze wydanie Nowego Testamentu Lutra z 1522 r. w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej.

Nowy Testament w przekładzie Lutra zostanie ponownie zaprezentowana publicznie podczas Nocy Muzeów 23 maja 2014 r.