Psychiatria dziecięca w Szpitalu Śląskim w Cieszynie. Potrzeba pomocy jest coraz większa

Dane z NFZ są alarmujące – w ostatnich latach liczba dzieci do 13. roku życia wymagających opieki psychiatrycznej wzrosła o 87 proc., a w grupie wiekowej od 13. do 18. roku życia – o ponad 160 proc. Szpital Śląski w Cieszynie już od dłuższego czasu podejmował starania o utworzenie oddziału psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży. W 2023 roku zwrócił się do Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia o ogłoszenie konkursu na prowadzenie Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży na II poziomie referencyjnym. Placówka otrzymała wówczas informację, że potrzeby dzieci i młodzieży w zakresie zdrowia psychicznego w subregionie południowym województwa (powiaty: bielski, cieszyński, żywiecki i miasto Bielsko-Biała) są zaspokojone i Śląski OW NFZ nie planuje ogłaszania postępowań konkursowych.

Decyzja ta wzbudziła sprzeciw Szpitala Śląskiego, który na podstawie danych z działalności Poradni psychologicznej dla dzieci i młodzieży potwierdzał ogromną potrzebę specjalistycznych świadczeń psychiatrycznych dla tej wrażliwej grupy pacjentów w regionie. Pomimo tych trudności, w marcu tego roku placówka przy wsparciu Powiatu Cieszyńskiego uruchomiła Oddział dzienny psychiatryczny rehabilitacyjny dla dzieci i młodzieży oraz Poradnię zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży. Działalność oddziału i poradni finansowana jest przez Powiat Cieszyński. W województwie śląskim znajduje się zaledwie 8 oddziałów świadczących dzienną pomoc psychiatryczną dla dzieci i młodzieży. Teraz do ich grona dołączył cieszyński szpital.

- W Szpitalu Śląskim w Cieszynie trzy lata temu utworzyliśmy Poradnię psychologiczną dla dzieci i młodzieży z powiatu cieszyńskiego. Już pierwsze miesiące jej funkcjonowania pokazały jak wielkie i niezaspokojone są potrzeby młodych mieszkańców regionu w tym zakresie. Poradnia dotychczas udzieliła ponad 19 tys. świadczeń dla dzieci i młodzieży. Jako placówka byliśmy zdeterminowani do podjęcia działań zmierzających do utworzenia miejsca, które świadczyć będzie profesjonalną i specjalistyczną pomoc psychiatryczną. Mieliśmy doświadczenie organizacyjne oraz odpowiednie zasoby i zgromadziliśmy wykwalifikowaną kadrę. Dzięki wsparciu Powiatu Cieszyńskiego osiągnęliśmy cel i w marcu uruchomiliśmy Oddział dzienny psychiatryczny rehabilitacyjny dla dzieci i młodzieży, a w kwietniu Poradnię zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży. Chcemy jednak nadal rozwijać psychiatrię dziecięcą w regionie – wskazuje Czesław Płygawko, Dyrektor Szpitala Śląskiego w Cieszynie.

Oddział dzienny psychiatryczny rehabilitacyjny dla dzieci i młodzieży w Szpitalu Śląskim obejmuje opieką 15 pacjentów w wieku 13-18 lat mieszkających w powiecie cieszyńskim. Leczenie trwa około szesściu miesięcy i realizowane jest w godzinach 8:00-13:30. W trakcie trwania pobytu w oddziale pacjenci są objęci indywidualnym nauczaniem w macierzystej szkole, które odbywa się po zajęciach oddziałowych. Z początkiem marca, kiedy uruchomiony został oddział, prowadzona była kwalifikacja pacjentów oraz ich pogłębiona diagnostyka, która służyła dostosowaniu programu terapeutycznego do ich potrzeb. Pierwsi młodzi pacjenci rozpoczęli cykl leczenia w połowie marca. Już niebawem, czyli po około trzech miesiącach pobytu, personel przeprowadzać będzie indywidualną ocenę funkcjonowania pacjenta pod kątem nasilenia objawów oraz możliwości powrotu do jego codziennych obowiązków. Młodzież ma codzienną terapię grupową, uczestniczy w terapii zajęciowej, ma także indywidualne konsultacje oraz jest pod stałą opieką lekarza psychiatrii. W oddziale przebywają pacjenci, którzy borykają się z nasilonymi objawami w zakresie obniżonego nastroju, lęku, autoagresji, braku motywacji do działania i do wypełniania obowiązku szkolnego, aktywnego uczestniczenia w życiu rodzinnym i rówieśniczym oraz radzenia sobie z wymaganiami, które stawia przed nimi współczesność.

Do przyjęcia do oddziału wymagane jest skierowanie lekarskie oraz pozytywne przejście kwalifikacji przeprowadzanej przez personel oddziału. Kwalifikacja obejmuje konsultacje z lekarzem psychiatrą oraz z psychologiem lub psychoterapeutą. Ma to przede wszystkim na celu stworzenie takiej grupy oddziałowej, w której skuteczność leczenia będzie możliwie najwyższa. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc w oddziale i ogromne zapotrzebowanie na tego typu leczenie, kwalifikacja jest ważnym elementem pracy oddziału.

Wraz z oddziałem dziennym psychiatrycznym, uruchomiona została poradnia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, w której przeprowadzana jest pogłębiona diagnostyka i terapia. Pierwsi pacjenci zostali przyjęci 15 kwietnia. W sytuacji, gdy diagności stwierdzą konieczność objęcia leczeniem farmakologicznym młodego pacjenta, dziecko lub nastolatek może zostać skierowane na konsultację psychiatryczną.

Od 2021 roku Szpital Śląski prowadzi ponadto poradnię psychologiczną dla dzieci i młodzieży. Dotychczas udzielono ponad 19 tysięcy świadczeń na rzecz dzieci i młodzieży w wieku od 4 do 18 lat. W ramach poradni prowadzona jest diagnoza psychologiczna, psychoterapia indywidualna, grupowa oraz rodzinna oraz poradnictwo psychologiczne dla dzieci i młodzieży niewymagających objęcia procesem psychoterapeutycznym. Bardzo ważnym elementem pracy terapeutycznej jest praca terapeutów środowiskowych, którzy świadczą wsparcie terapeutyczne w środowisku domowym i szkolnym.