Powrót Ślązaczki

Rada Miejska zdecydowała, że Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Legionistów ma czas na wystawienie monumentu pod Zamkiem do końca września 2005 roku. - Zdążymy! - zapowiadają działacze i kombatanci. A co jeśli nie?

W ubiegłym roku w mieście zawiązał się komitet, który za zebrane od ludzi i sponsorów pieniądze zamierza odbudować pomnik. Początkowo kombatanci chcieli go wystawić jeszcze w tym roku, gdyż 21 września minie 90. rocznica wymarszu z cieszyńskiego Rynku trzech kompanii ochotników, którzy przystąpili do Legionów Polskich oraz 70. rocznica wystawienia w Cieszynie Pomnika Legionistów. Okazało się to jednak niemożliwe.

W ub. tygodniu Rada Miejska miała wyrazić zgodę na wzniesienie pomnika pod zamkiem. - Nie chciałbym, żeby pojawiła się sytuacja, iż Zamek będzie zmodernizowany, elewacja odmalowana, a teren pod Zamkiem rozgrzebany.

Najgorsze co mogłoby nas spotkać, to gdyby rozpoczęto budowę i w połowie ją przerwano z braku pieniędzy - mówił burmistrz Bogdan Ficek proponując wniesienie poprawki do uchwały, w której znalazłby się zapis o tym, że inwestycja musi być definitywnie ukończona do końca września 2005 roku.
Radni opozycji nie chcieli się na to zgodzić. - Czy trzeba tak stanowczo stawiać sprawę? To zabrzmiało bardzo nieładnie i niestosownie - grzmiał radny Eugeniusz Raabe. Ostatecznie jednak pomysł burmistrza przeszedł. Za powrotem pomnika głosowało 19 radnych, a dwóch wstrzymało się od głosu.

Zbigniew Cichomski, radny i przewodniczący Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Legionistów nie potrafił nam powiedzieć ile pomnik będzie kosztował (nieoficjalnie mówi się o kwotach od 200 do 400 tys. zł). - Dokładny kosztorys poznamy 6 kwietnia, gdy dowiemy się, ile będzie trzeba zapłacić za odlew Ślązaczki - wyjaśnił DZ Cichomski.
A co jeżeli komitetowi nie uda się na czas zebrać pieniędzy i wybudować pomnika. Zdaniem miejskiego prawnika, w grę wchodzą rozbiórka albo zmiana terminu realizacji, ale uczynić to będzie mogła jedynie Rada Miejska.

Stał tylko pięć lat

Pomnik Legionistów stanął pod Wzgórzem Zamkowym w 1934 roku w miejscu fontanny Habsburgów. Upamiętniał ochotników ze Śląska Cieszyńskiego, którzy w 1914 roku wstąpili do polskich legionów, walczyli i zginęli na froncie wschodnim. Monument był dziełem cieszyńskiego rzeźbiarza, medaliera i profesora Akademii Rzemiosł Artystycznych w Krakowie, Jana Raszki (1871-1945). Wieńczyła go odlana z brązu statuetka Ślązaczki z mieczem oznajmiająca powszechną radość z wolności.

1 września 1939 roku hitlerowcy zburzyli pomnik. Dwie płaskorzeźby i kartusz dedykacyjny z pomnika Niemcy umieścili w muzeum. Miały zostać przetopione, ale harcerze na czas je wynieśli. Uratować nie udało się tylko figury Ślązaczki.
Po wojnie w miejscu Pomnika Legionistów stanął Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej, który również rozebrano, ale już po upadku PRL.