Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

77. rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Hołd dla cywilnych bohaterów [zdjęcia]

Redakcja
- Mama nasza mówiła, żebyśmy o ojca nie pytali, bo lepiej nie wiedzieć. Dziś od historyków więcej dowiadujemy się o naszym tacie - przyznaje Hanna Wojcikiewicz, córka Zdzisława Brzeskiego, jednego z szefów tajnych pionów administracji rządowej tworzonej w okresie niemieckiej okupacji na Pomorzu.

W 77. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego w Bydgoszczy uczczono pamięć członków Okręgowej Delegatury Rządu RP na Kraj. Na gmachu Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego odsłonięto tablicę upamiętniającą znanych z imienia i nazwiska członków cywilnych struktur ODR oraz wielu bezimiennych bohaterów.

- Mama nasza mówiła, żebyśmy o ojca nie pytali, bo lepiej nie wiedzieć. Dziś od historyków więcej dowiadujemy się o naszym tacie - przyznała Hanna Wojcikiewicz, córka Zdzisława Brzeskiego, jednego z szefów tajnych pionów administracji rządowej tworzonej w okresie niemieckiej okupacji na Pomorzu.

Wczoraj bliscy Z. Brzeskiego uczestniczyli w uroczystości z okazji 77. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego, zorganizowanej przez Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki oraz Delegaturę IPN.

- Po ucieczce ojca z Piaśnicy, z transportu zakładników, musieliśmy opuścić nasz rodzinny dom w Orłowie. Tułaliśmy się przez całą okupację. Po wojnie ubecja nie zostawiła ojca w spokoju - pamiętam kopanie w nocy do drzwi i tatę, który wracał z przesłuchań pokrwawiony - mówił nam Wojciech Brzeski, syn Zdzisława.

Na gmachu KPUW odsłonięto tablicę z nazwiskami 12 bohaterów cywilnej walki o niepodległość, działaczy ODR na Pomorze kryptonim „Piaski”, „Mewy”, „Zatoka”, z których większość zginęła po wojnie w ubeckich więzieniach. Obok znajduje się druga, informująca o tym, czym było Polskie Państwa Podziemne.

O dramacie rodziny Bolesława Lipskiego, ps. „Bartel”, szefa Wydziału Bezpieczeństwa ODR, katowanego przez ubeków w Bydgoszczy i w więzieniu na Mokotowie wspominała wnuczka. - Babcia pisała wszędzie, chcąc dowiedzieć się, gdzie jest jej mąż. Od 1945 r. nie miała od niego żadnej wiadomości. Pierwsza odpowiedź przyszła w 1957 roku - mówiła.

O tym, jak tworzono na Pomorzu cywilne struktury, o ludziach, którzy nie bacząc na niebezpieczeństwo tak wiele ryzykowali, jak również o tragedii tych, którzy po wojnie mieli być elitą narodu polskiego oraz ich rodzin mówili: prof. Bogdan Chrzanowski, historyk z Uniwersytetu Gdańskiego, współautor książki „Polska Podziemna na Pomorzu 1939-1945” oraz dr Marek Szymaniak z Delegatury IPN.

Wcześniej delegacje KPUW oraz IPN złożyły kwiaty pod „Ścianą Pamięci” na ul. Kcyńskiej oraz pod tablicą na ul. Śniadeckich 38.

27 września - Dzień Polskiego Państwa Podziemnego jest świętem państwowym.
Zostało ono uchwalone przez Sejm 11 września 1998 r.

Kartka z historii: 27 września 1939 r., w przededniu podjęcia decyzji o zakończeniu obrony Warszawy, gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz przystąpił do tworzenia organizacji konspiracyjnej pod nazwą Służba Zwycięstwu Polski. 13 listopada 1939 r. gen. Władysław Sikorski powołał Związek Walki Zbrojnej jako organizację wojskową o charakterze apolitycznym i ogólnonarodowym, z siedzibą w Paryżu. Po ewakuacji rządu RP do Wielkiej Brytanii w czerwcu 1940 r. komendantem ZWZ na cały okupowany kraj został płk Stefan Rowecki (został wtedy mianowany generałem). Do historii polskich zmagań o niepodległość przeszedł pod pseudonimem „Grot”. To jemu przypadła zasługa bycia twórcą i dowódcą podziemnego wojska – Armii Krajowej, która powstała zimą 1942 r. ze Związku Walki Zbrojnej.
Pełne patriotyzmu i poświęcenia zaangażowanie oraz zdolności organizacyjne dziesiątków tysięcy Polek i Polaków ze wszystkich warstw społecznych doprowadziły z czasem do zbudowania Polskiego Państwa Podziemnego. Określenie to zostało użyte po raz pierwszy przez Jana Kozielewskiego-Karskiego (emisariusza podziemia w kraju do władz polskich na uchodźstwie) w artykule Polskie państwo podziemne: założenia i organizacja, opublikowanym w piśmie „Polska Walcząca. Żołnierz Polski na Obczyźnie”, ukazującym się w Londynie (w numerze z 24 – 31 grudnia 1943 r.), następnie zaś powtórzone w głównym organie prasowym Armii Krajowej – „Biuletynie Informacyjnym” (w numerze z 13 stycznia 1944 r.).

Polskie Państwo Podziemne nie miało odpowiednika w innych krajach okupowanej Europy, gdzie w opór przeciw III Rzeszy zaangażowany był nieporównanie mniejszy odsetek obywateli. Nigdzie też, poza Jugosławią, nie powstały tak liczne jak na ziemiach polskich konspiracyjne siły zbrojne. Państwo Podziemne w okupowanej Polsce podlegało władzom Rzeczypospolitej na uchodźstwie.**
(Źródło. IPN (www.pamiec.pl)

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na bydgoszcz.naszemiasto.pl Nasze Miasto